Brussel (30/03/09) – De pro-Koerdische Partij voor een Democratische Samenleving (DTP) behaalde bij de lokale verkiezingen van 29 maart 2009 maar liefst 5.42% of ongeveer 2 114 780 stemmen. De huidige DTP burgemeester van de Koerdische ‘hoofdstad’ Diyarbakir, Osman Baydemir, werd gisteren herverkozen met maar liefst 66.5 % van de stemmen. De AK-partij van premier Erdogan had er nochtans alles aan gedaan om de harten van de Koerden te winnen. Tevergeefs zo blijkt. Minstens 10 000 mensen hebben gisterenavond voor het hoofdkwartier van de DTP de overwinning gevierd. Mannen en vrouwen, jong en oud, modern en conservatief.
Voor de eerste keer sinds de Partij voor Gerechtigheid en Ontwikkeling (AKP) in 2002 aan de macht kwam, heeft zij zondag bij de gemeenteraadsverkiezingen, stemmen verloren. Alhoewel de partij met 39.05% van de stemmen nog steeds de grootste partij van het land is, is haar score veel lager uitgevallen dan bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2004 (41.7%) en zeker minder dan bij de parlementaire verkiezingen van 2007 (46.6%).
De voornaamste reden voor het verlies van AKP is zonder twijfel de ultranationalistische politiek die premier Erdogan heeft gevoerd na zijn overwinning in 2007 en zijn medewerking met het Turkse leger in de repressieve militaire operaties tegen de Koerdische bevolking.
De tweede grootste partij is de kemalistische Republikeinse Partij van het Volk (CHP). De ultranationalistische Partij van de Nationalistische Actie (MHP) werd derde met 16% van de stemmen. Naast haar electorale overwinning in de Koerdische provincies, is de DTP ook als vierde politieke kracht (5.42%) van het land uit de verkiezingen gekomen.
Ondanks het charmeoffensief van de AKP, hebben de Koerden afgelopen zondag massaal op de DTP gestemd. In totaal slaagden ze erin om acht provinciale gemeenteraden te veroveren: Amed (Diyarbakir), Dersim (Tunceli), Êlih (Batman), Sêrt (Siirt), Shirnak, Hakkari, Wan (Van) en Îdir (Igdir). Hiermee is de DTP erin geslaagd om de burgemeestersjerpen in de steden Wan en Sêrt te veroveren op de islamitische AK-partij. Ook behaalde de DTP de meerderheid van de stemmen in Igdir, dat voordien door de MHP werd geleid. De hoofdstad van Noord Koerdistan, Amed (Diyarbakir), en het symbool van de Koerdische weerstand, Dersim (Tunceli) hebben massaal voor de DTP gestemd ondanks de manoeuvres en druk van de regering Erdogan en van het Turkse leger. De DTP verhoogde tevens haar aantal stemmen in de provincies Mêrdîn (Mardin), Qers (Kars), Semsûr (Adiyaman), Adana, Mus et Agirî. De Koerdische provincie Hekkari vestigde het record met 79% van de stemmen voor de DTP.
De gemeenteraadsverkiezingen in de regio waren een wedstrijd tussen de AK-partij en de DTP. De verkiezingstaal van de DTP was gebaseerd op etnische identiteit, wat ongetwijfeld één van de redenen was voor haar verkiezingsoverwinning in de regio. Volgens verschillende analisten zou de speech van premier Recep Tayyip Erdogan, gebaseerd op ‘Ik wil Diyarbakir’, onaantrekkelijk zijn geweest voor het regionale electoraat. De burgemeester van Diyarbakir, Osman Baydemir, had daarop geantwoord ‘Diyarbakir is ons kasteel; we zullen het niet opgeven."
In de aanloop naar de verkiezingen had de regeringspartij met allerhande maatregelen en symbolische gestes geprobeerd de harten van de Koerden te veroveren. In bepaalde steden deelden de bureaus van de gouverneurs, die door de AK-partij werden benoemd, zelfs gratis koelkasten, wasmachines en andere huishoudtoestellen uit. Ook had de imam van de Ulu-moskee in Diyarbakir de gelovigen in het Koerdisch toegesproken op de verjaardag van de profeet Mohammed. Dit was nog nooit eerder vertoond in heel Turkije, waar alle imams in dienst zijn van de staat en dus het woord van de staat spreken. In januari had premier Erdogan zelf de Koerden in hun eigen taal toegesproken tijdens de lancering van het tv-station Ses, dat via de staatszender TRT uitsluitend programma’s in het Koerdisch uitzendt. Toen de leider van DTP, Ahmet Türk, onlangs in zijn moedertaal het parlement in Ankara probeerde toe te spreken, staakte de staatszender TRT onmiddellijk zijn rechtstreekse uitzending.
Enerzijds vertelt de premier de Koerden voortdurend: houd van Turkije of vertrek. Eén land, één natie, één taal. Tegelijkertijd wil hij de EU doen geloven dat hij werkelijke hervormingen doorvoert en de minderheden meer rechten krijgen. Hij houdt echter zowel Turkije als de EU voor de gek. De Koerden waren duidelijk niet overtuigd van zijn praatjes die in de dagelijkse praktijk merken dat de hervormingen zuiver cosmetisch blijven en dat de mentaliteit van de onderdrukking niet verandert.
Met dit electoraal succes bewijst de DTP dat zij de enige valabele gesprekspartner is van de Turkse regering, van de Irakese autoriteiten en van de Westerse mogendheden zoals de VSA en de EU die op zoek zijn naar een vreedzame en duurzame oplossing voor de Koerdische kwestie.
Zij mogen de DTP nu niet meer weigeren als gesprekspartner onder het voorwendsel dat zij tegen de Arbeiderpartij van Koerdistan (PKK) gekant zijn. De verpletterende stem voor de DTP in Koerdistan bewijst dat het Koerdische volk niet enkel voor de DTP heeft gestemd maar ook tegen de uitsluiting uit het politieke leven van de PKK en van hun leider Abdullah Öcalan, die tot levenslang veroordeeld is.
