De Koerdische kwestie

De Koerden zijn het grootste volk ter wereld dat geen eigen staat heeft. Er zijn ongeveer 30 miljoen Koerden, waarvan de helft in Turkije woont. De situatie in dit land is dramatisch: zij mogen hun taal niet spreken, geen onderwijs geven in het Koerdisch, geen publicaties, kranten verboden in deze taal, geen Koerdische namen aan hun kinderen geven, geen toneelstukken, geen cultuur, niets. Alles is strafbaar. Dit jaar werd Medya Örmek, 9 jaar, op ‘criminele’ gronden vervolgd, omdat ze haar buurkinderen Koerdisch was aan ’t leren! In 2008 zijn er 100 publicaties ‘geband’ (verboden?) (in 2005 slechts 9, in 2009 wordt het meer dan 100!). Situaties van marteling, ons bekend, waren in 2008 1546 gevallen. Turkije heeft nog steeds niet het ‘Protocol bij het VN-Verdrag tegen Marteling’ ondertekend, noch het Verdrag inzake de Bescherming van Nationale Minderheden van de Raad van Europa, terwijl zeker één kwart van de bevolking tot minderheden behoort!

Gemeenteraadsverkiezingen maart 2009

Sinds de militaire coup in Turkije, zijn er al tientallen politieke partijen verboden. Steeds mocht de ‘Koerdische kwestie’ niet politiek benoemd worden: de Turkse grondwet laat geen Koerdische partij toe! Nu is er echter een partij gekomen die ‘Turks’ is, maar officieus pro-Koerdisch (de DTP werd niet naar aanleiding van de recente gemeenteraadsverkiezingen opgericht – zo lijkt dit nu wel wanneer je dit leest…). De partij heet Partij voor een Democratische Samenleving, DTP). Zij kwam echter niet in het ganse land op, omdat ze zich wou toespitsen op de regio Koerdistan (Z.O.Turkije) en grote steden waar ook Koerden wonen. Meteen behaalden ze daar in maart 2009 een klinkende verkiezingsoverwinning. De regeringspartij AKP had het zien aankomen, en was nog een charmeoffensief gestart: koelkasten, TV’s, PC’s en wasmachines werder gratis aan de bevolking in de Koerdische regio uitgedeeld. Het mocht niét baten! In 99 dorpen behaalde de DTP onmiddellijk de burgemeesterssjerp, in vele steden en dorpen kreeg het een klinkende meerderheid van 50% tot zelfs 80% van de stemmen. De DTP werd meteen de vierde grootste partij van Turkije met heel wat verkozenen. Op de verkiezingsdag stroomden honderdduizenden samen en riepen als één man naar de voorzitter van de PKK, de Koerdische partij die niet mag zijn: Öcalan vrij, Öcalan vrij!! Dit was een dikke streep door de rekening van de AKP.

Het duurde echter niet lang, of 900 partijleden en vakbondsmensen werden gearresteerd en een 400-tal werden in de gevangenis gezet. Ze wachten nu, na 7 maanden, nog steeds op een proces! De DTP dreigt nu als ‘illegaal’ bestempeld te worden. Toen datzelfde enkele jaren geleden gebeurde met de regeringspartij, sprong de EU en de Raad van Europa er onmiddellijk bovenop om dit te veroordelen. Nu, met de DTP, heb je ze nog met geen woord gehoord over eenzelfde dreiging!

Vreedzaam Turkije?

In het artikel van 20/11 staat het zo vriendelijk: Zijn AK-partij (van premier Erdogan) wil met vreedzame middelen een einde maken aan de burgeroorlog. Is dat echt zo? In 2009 hebben ze al meer dan 50 militaire operaties tegen de PKK ingezet, terwijl de PKK, na de verkiezingsoverwinning een staakt-het-vuren heeft afgekondigd (van april tot nu toe!). Waarom moet de generaal-stafchef van het leger dan vorige maand nog verklaren dat ze blijven vechten tot de laatste man gedood is. Waarom hebben ze dan pas in het parlement opnieuw een verlenging van het mandaat voor het leger gestemd, dat ze ‘grensoverschrijdende’ acties naar Irak mogen doen! Zo’n militaire beslissing kun je trouwens niet nemen zonder goedkeuring van de VS en EU! Waarom wordt het zoveelste staakt-het-vuren van de PKK niét positief beantwoord door de regering? Wist u trouwens dat de grondwet van 1980 van de militaire putsch nog steeds van kracht is?

Abdullah Öcalan vrij

De PKK-leider is op een vieze manier in de val gelokt door een ‘vruchtbare’ samenwerking van de Turkse geheime dienst, samen met de VS en de Israëlische, in Kenia. Sindsdien zit hij geïsoleerd onder erbarmelijke omstandigheden in de gevangenis in Imrali, een soort Robbeneiland voor de kust van Istanboel. In de gevangenis van Imrali zaten honderden gevangenen. Die zijn allemaal overgeplaatst en Öcalan zit nu alléén in deze grote gevangenis. Er zijn ook 1.000 bewakers gestationeerd op dit eiland om deze ‘terrorist’ vast te houden. De Commissie tot Preventie van Marteling (CPT) van de Raad van Europa heeft hem al 4x bezocht en vernietigende rapporten naar de Turkse overheid hierover geschreven. Öcalan is tot een symbool van de Koerdische strijd geworden. Hij heeft zonet (augustus 2009) een Road Map geschreven (een paar 100 blz.) om de Koerdische kwestie democratisch tot een oplossing te brengen. Turkije wil die Road Map nog niet eens openbaar maken en meewerken zo’n proces van samen denken op gang te brengen! De Belgische Interparlementaire Werkgroep Koerden (IWK), heeft een brief doen uitgaan naar alle landen van de EU om hen attent te maken op deze Road Map en bij de Turkse autoriteiten erop doen aan te dringen dat ze die openbaar maken… Niemand heeft nog in deze zin gereageerd!

Europa heeft ook Turkse boter op zijn hoofd!

Toch positief?

Het feit dat de minister van Binnenlandse Zaken bekend heeft gemaakt dat men ‘iets’ wil doen aan de isolatie van Öcalan (5 gevangenen in deze grote gevangenis erbij) en een ‘pakket’ maatregelen wil invoeren om de discriminatie van de Koerden te verminderen, duidt erop dat er misschien toch iets beweegt. Het moét, en we rekenen op Europa, dat hier de druk op de ketel kan opvoeren.

Als het gaat over de toetreding van Turkije tot de EU zou de discussie op dit niveau moeten gevoerd worden. Niet de Islam is het probleem, maar het gemis aan echte democratie!

Dr. Egbert Rooze

Lid van de IWK (Interparlementaire Werkgroep Koerden)

F
E
E
D

B
A
C
K