Opinie. Het laatste wat de ‘pro-Koerdische’ Turkse partij HDP moet doen, is afstand nemen van de PKK.
Gepubliceerd door de Volkskrant op 1 juli 2015
HDP-aanhangers vieren hun verkiezingsoverwinning, 8 juni (c) EPA
De ‘pro-Koerdische’ HDP, schreef Zaman Vandaag-hoofdredacteur Mehmet Cerit maandag, moet haar banden met de ‘terroristische’ PKK verbreken. Doet ze dat niet, dan zal de partij de stemmen die ze bij de afgelopen verkiezingen in Turkije kreeg, verliezen, de kiesdrempel niet opnieuw halen, met als gevolg dat Turkije tot de machtszieke president Erdogan veroordeeld blijft.
Terroristisch
Het is niet opmerkelijk dat Cerit de PKK ‘terroristisch’ noemt. Immers, de groep waarvan hij in Nederland een vertegenwoordiger is, de religieuze Gülen-beweging, heeft zich altijd fel tegen de Koerdische politieke beweging, waarvan de PKK onderdeel is, gekeerd en werkte recent nog samen met de regering-Erdogan om vreedzame Koerdische activisten in het gevang te zetten met hulp van de draconische Turkse antiterrorismewetten. Dat zijn eigen Gülen-beweging inmiddels door de Turkse machthebbers (geheel ten onrechte) als ‘terroristisch’ wordt bestempeld, heeft meneer Cerit blijkbaar niet wakker geschud over het politiek opportunis- me van die term.
Dat de HDP afstand zou moeten nemen van de PKK, is niet opmerkelijk – Cerit praat velen na – maar getuigt wel van een pijnlijk gebrek aan inzicht in de Koerdische beweging. Dat de HDP vooral Koerdische politici en stemmers heeft, maakt de partij nog niet ‘pro-Koerdisch’. Hét kenmerk van de HDP is namelijk dat ze juist ieders vrijheid voorstaan.
De inzet van de HDP voor rechten van Koerden, alevieten, christenen, homo’s, seculieren, vrouwen en Turken (inclusief religieuze Turken zoals zij van de Gülen-beweging) en welke andere denkbare groep dan ook, is het fundament van de partij en van de hele Koerdische politieke beweging en bestond al lang voor ook anderen dan activistische Koerden zich ertoe aangetrokken voelden. De grondlegger van deze strijd voor een democratie waarin ieders vrijheid te zijn wie hij is wordt gerespecteerd en die de beweging ‘radicale democratie’ of ‘democratisch confederalisme’ noemt, is PKK-leider Abdullah Öcalan.
Ruggengraatloze partij
Een duurzame vrede, daar gaat het om in Turkije
Als de HDP afstand neemt van de PKK en PKK-leider Öcalan, zou ze de zoveelste ruggengraatloze politieke partij zijn die haar beleid laat bepalen door wat potentiële kiezers misschien wel of niet willen. De HDP is nu juist het tegenovergestelde: een partij met een overtuigende, solide visie op de toekomst van Turkije. Nu heeft dat tot een lichte sprong over de kiesdrempel van 10 procent geleid. Mochten ze er bij de komende verkiezingen weer onder komen (als die drempel dan niet is afgeschaft), dan is dat niet aan de band met de PKK te danken, zoals Cerit suggereert.
Waaraan dan wel? Aan de voortdurende framing van de PKK als ‘terroristisch’ en in één moeite door van de HDP als ‘terroristenvrienden’, precies zoals Cerit doet. Het is geen tijd dat de HDP afstand neemt van de PKK. Het is tijd dat grotere groepen Turken gaan inzien waar de PKK en de Koerdische politieke beweging als geheel voor staan: een vergaande democratie waar iedereen in Turkije wel bij zal varen. Een democratie die Öcalan er bovendien toe zal bewegen zijn strijders (die zo’n bevel alleen van hem zullen aannemen) op te roepen de wapens tegen de Turkse staat definitief neer te leggen. Een duurzame vrede, daar gaat het om in Turkije. Die gaat er niet komen als iedereen afstand neemt van Öcalan, maar alleen als er eindelijk eens serieus naar hem en zijn idealen wordt geluisterd.
De auteur werd onlangs zelf ook door de Turkse staat vervolgd onder de draconische antiterrorismewetten, maar vrijgesproken.
